Από πολλές απόψεις, το 2018 θα ήταν μια κομβική χρονιά όσον αφορά την Άμυνα, αφού είδαμε την επιστροφή της Ρωσίας να διαμορφώνεται, την άνοδο της Κίνας να επιβεβαιώνεται, οι Ηνωμένες Πολιτείες να αναλαμβάνουν δράση ή οι Ευρωπαίοι να προσπαθούν να αλλάξουν τις θέσεις τους. Τι να περιμένουμε από το 2019, που ήδη διαμορφώνεται σε μια χρονιά έντασης, που πιθανότατα προμηνύει τα επόμενα χρόνια;
Στη Γαλλία
Σε ό,τι αφορά την Άμυνα, το μεγάλο ερώτημα στη Γαλλία θα είναι αυτό της αποτελεσματικής εφαρμογής του νόμου περί στρατιωτικού προγραμματισμού. Ήδη κατεστραμμένη από την ενσωμάτωση πρόσθετων δαπανών για εξωτερικές και εσωτερικές επιχειρήσεις, η εφαρμογή του LPM θα παρακολουθείται στενά, ειδικά επειδή θεωρείται απολύτως απαραίτητη και αδιαπραγμάτευτη από τον στρατό. Παρά τις καθησυχαστικές ομιλίες του Υπουργού Ενόπλων Δυνάμεων, όλοι στο αμυντικό οικοσύστημα έχουν καεί από τις αλλεπάλληλες δυσμενείς αποφάσεις των προηγούμενων ετών, ενώ η τρέχουσα κοινωνική και οικονομική κρίση θα επηρεάσει σημαντικά τις μελλοντικές προβλέψεις ανάπτυξης.
Στην Ευρώπη
Στην ευρωπαϊκή ήπειρο, δύο κύρια θέματα θα εστιάσουν την προσοχή. Πρώτον, οι ευρωπαϊκές εκλογές είναι πιθανό να επαναπροσδιορίσουν το ευρωπαϊκό νομοθετικό τοπίο, το οποίο κινδυνεύει να έχει σημαντικές επιπτώσεις στις πρωτοβουλίες σε επίπεδο Ένωσης. Δεύτερον, η εξέλιξη των γαλλογερμανικών πρωτοβουλιών θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την ικανότητα των Ευρωπαίων να δομηθούν σε βιομηχανικά και επιχειρησιακά θέματα. Ήδη πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Ελλάδας, έχουν εκφράσει το ενδιαφέρον τους να συμμετάσχουν σε αυτές τις πρωτοβουλίες, αλλά η ανάλυση του έργου που σχεδιάζεται επί του παρόντος σε μεγάλο αριθμό παραγόντων είναι πιθανό να είναι εις βάρος των εθνικών βιομηχανιών. Μετά τον αρχικό ενθουσιασμό, το 2019 θα είναι επομένως η χρονιά όλων των κινδύνων για αυτά τα προγράμματα.
Στις ΗΠΑ
Υπό την ηγεσία του στρατηγού Mattis, οι αμερικανικοί στρατοί έχουν αναλάβει ένα τεράστιο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για να προσαρμοστούν στην επιστροφή της λεγόμενης απειλής «υψηλής έντασης» και έχουν ξεκινήσει πολλά ρεαλιστικά προγράμματα, σε αντίθεση με τα φαραωνικά προγράμματα των προηγούμενων ετών. όπως τα αντιτορπιλικά Zumwalt ή τα μαχητικά F22. Αυτή είναι η περίπτωση του προγράμματος FFG/X που στοχεύει στην απόκτηση νέων φρεγατών ή των 5 στρατηγικών προγραμμάτων του Αμερικανικού Στρατού.
Με την παραίτησή του αναδύονται πολλές ανησυχίες σχετικά με την πολιτική αστάθεια του Προέδρου Τραμπ, που ήδη αποκαλύφθηκε σε επίπεδο Άμυνας από τον φετινό δημοσιονομικό Yoyo. Οι συνέπειες του βαθύ ανταγωνισμού του προς το ΝΑΤΟ και την Ευρώπη θα είναι επίσης στο επίκεντρο των γεωπολιτικών ανησυχιών το 2019.
Στην Κίνα
Για αρκετά χρόνια, η Κίνα έχει εμπλακεί σε ένα τεράστιο σχέδιο εκσυγχρονισμού και ενίσχυσης των ενόπλων δυνάμεών της, με στόχο να καταστήσει τη χώρα κορυφαία παγκόσμια δύναμη έως το 2050. Οι τεχνολογικές ανακοινώσεις και παρατηρήσεις ήταν πολλές το 2018, είτε σε επίπεδο drones, ηλεκτρομαγνητικών όπλα, χώρο ή κβαντικό. Το 2019, οι κινεζικές αρχές θα μπορούσαν να μπουν στον πειρασμό να οδηγήσουν το σημείο στο σπίτι δίνοντας εγγυήσεις για την ακρίβεια αυτών των ανακοινώσεων, κάτι που θα προκαλούσε σημαντικό ψυχολογικό σοκ σε μια Δύση που είναι βέβαιη για το τεχνολογικό της πλεονέκτημα.
Σύγκρουση Ταϊβάν/Κίνας
Η επανένταξη της Ταϊβάν στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας παραμένει η κορυφαία προτεραιότητα του Προέδρου Xi Jinping και η ένταση γύρω από το νησί θα αυξηθεί με την ενίσχυση της κινεζικής ναυτικής και αεροπορικής δύναμης. Η έναρξη λειτουργίας των πρώτων βαρέων αντιτορπιλικών Type 055 και του δεύτερου αεροπλανοφόρου το 2019 θα έχει αποτέλεσμα κατωφλίου που θα μπορούσε να οδηγήσει τις κινεζικές αρχές να δράσουν χωρίς να περιμένουν την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό των αμυντικών δυνάμεων της Ταϊβάν.
Στην Ρωσία
Όπως η Κίνα, έτσι και η Ρωσία ανακοίνωσε το 2018 σημαντικό αριθμό νέου τεχνολογικού εξοπλισμού, κυρίως στον Στρατηγικό τομέα, με τους υπερηχητικούς πυραύλους Zircon και Kinjal ή το υπερηχητικό ανεμόπτερο Avangard. Αρκετές από αυτές τις συσκευές υποτίθεται ότι θα τεθούν σε λειτουργία το 2019, ενώ η Δύση δεν έχει επί του παρόντος καμία άμυνα έναντι αυτών των συστημάτων, ούτε ισοδύναμα συστήματα.
Σύγκρουση Ουκρανίας/Ρωσίας
Η αντιπαράθεση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας στο Donbass και για την Κριμαία θα βρίσκεται στο επίκεντρο των γεωπολιτικών ανησυχιών της Άμυνας το 2019. Οι εκλογές του Μαρτίου στην Ουκρανία είναι πιθανό να αλλάξουν βαθιά το πολιτικό τοπίο στη χώρα, είτε φέρνοντας στην εξουσία έναν ηγέτη με μεγαλύτερη τάση να διαπραγματευτεί με τη Μόσχα, ή με την ενίσχυση της τρέχουσας θέσης της χώρας, η οποία θα μπορούσε να ενθαρρύνει τη Ρωσία να ενεργήσει για να εξασφαλίσει τα εδαφικά της κεκτημένα. Η αδυναμία των Ευρωπαίων να δράσουν σε αυτό το θέμα θα έχει πιθανώς σοβαρές συνέπειες στο μέλλον αυτής της χώρας.
Σύγκρουση Συρίας-Ισλαμικού Κράτους
Το 2018 ήταν η χρονιά της ήττας για το Ισλαμικό Κράτος, τόσο στο Ιράκ όσο και στη Συρία. Αν και εξακολουθεί να έχει ορισμένες περιοχές αντίστασης, το ISIS έχει χάσει πολλές στρατηγικές περιοχές, στερώντας του τους απαραίτητους πόρους για τη συνέχιση του Πολέμου. Οι νικητές αυτής της σύγκρουσης είναι αναμφίβολα οι Ρώσοι, οι οποίοι κατάφεραν να κρατήσουν τον Μπασάρ ελ Άσαντ στην εξουσία και να τον ενισχύσουν σε όλη τη Συρία, σε σημείο που σήμερα ούτε οι Αμερικανοί ούτε οι Ευρωπαίοι σκέφτονται πλέον την αποχώρησή του. Το Ιράν θα έχει επίσης πολύ σημαντικά ενισχύσει τις θέσεις του, είτε στο Ιράκ είτε στη Συρία, με τη φιλοδοξία να σχηματίσει ένα σιιτικό τόξο Ιράν-Ιράκ-Συρίας.
Το 2019 θα είναι πιθανώς η χρονιά της ολοκλήρωσης αυτής της σύγκρουσης, με πιθανή προσέγγιση μεταξύ των Κούρδων και των πιστών δυνάμεων, προκειμένου να εξουδετερωθεί η τουρκική απειλή, υπό την κάλυψη της σιωπηρής προστασίας της Ρωσίας. Το μήνυμα που θα έστελνε ένα τέτοιο συμπέρασμα θα αμαύρωνε βαθιά τη δυτική εικόνα στην περιοχή.
Στη Μέση Ανατολή
Το τέλος της σύγκρουσης στη Συρία θα οδηγήσει σε αναδιανομή των χαρτιών μεταξύ Σιιτών και Σουνιτών στη Μέση Ανατολή. Η προσέγγιση που έγινε στην Τεχεράνη και το ζεύγος Πεκίνο/Μόσχα/Ισλαμαμπάντ είναι πιθανό να ενισχύσει τη λογική της αντιπαράθεσης με τον άξονα Ριάντ-Ουάσιγκτον, με Ιερουσαλήμ και Άγκυρα στη θέση του διαιτητή. Υπό αυτή την έννοια, η Μέση Ανατολή θα συγκεντρώσει το 2019 όλες τις δυνατότητες ανατροπής του παγκόσμιου γεωπολιτικού χάρτη.
Σύγκρουση στην Υεμένη
Η σύγκρουση στην Υεμένη, αντιτιθέμενες πιστές δυνάμεις που υποστηρίζονται από σουνιτικές δυνάμεις που συμμάχησαν γύρω από τη Σαουδική Αραβία και αντάρτες Χούθι που υποστηρίζονται και οπλίζονται από την Τεχεράνη, θα λειτουργήσει ως αποκαλυπτικός της εξέλιξης του γεωπολιτικού χάρτη στη Μέση Ανατολή και στον κόσμο. Οι απειλές για ευρωπαϊκά εμπάργκο για παραδόσεις όπλων στη Σαουδική Αραβία και άλλα μέλη της σουνιτικής συμμαχίας θα ενισχύσουν τις προσπάθειες αυτών των χωρών να αναπτύξουν τη δική τους αμυντική βιομηχανία και να διαφοροποιήσουν τις προμήθειες τους στην Τουρκία, τη Ρωσία, τη Νότια Κορέα ή την Κίνα.
Στην Αφρική
Αν η Αφρική σπάνια βρισκόταν στο επίκεντρο των ειδήσεων στην Ευρώπη το 2018, ήταν ωστόσο αντικείμενο έντονων πολιτικών, οικονομικών και στρατιωτικών προσπαθειών, από την πλευρά της Κίνας και πιο πρόσφατα της Ρωσίας, έτσι ώστε να εδραιωθεί και να αντικαταστήσει τους παραδοσιακούς ευρωπαϊκούς δεσμούς σε αυτό. ακραία ήπειρος πλούσια σε πρώτες ύλες. Το 2019 πιθανότατα θα δει το φαινόμενο να ενισχύεται και μάλιστα να αποκαλύπτεται με ανακοινώσεις που μοιάζουν με παραβίαση της απαγόρευσης για τις ευρωπαϊκές χώρες, με τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο να πρωτοστατούν.
Στην Ασία
Κάθε χρόνο, η Ασία γίνεται όλο και περισσότερο ο άξονας της παγκόσμιας γεωπολιτικής, αντικαθιστώντας την Ευρώπη από αυτή την άποψη. Εκτός από την Ταϊβάν, οι εντάσεις μεταξύ της Ινδίας και της σινο-πακιστανικής συμμαχίας, των δύο Κορέων, και μεταξύ της Κίνας και των γειτόνων της στη Θάλασσα της Κίνας, θα συνεχίσουν να βρίσκονται στο επίκεντρο των ανησυχιών όλων των παγκόσμιων κεντρικών γραφείων. Η έννοια του πολέμου σε 2 μέτωπα, δηλαδή στην Ευρώπη κατά της Ρωσίας και στον Ειρηνικό, κατά της Κίνας, κέρδισε έτσι μεγάλη δυναμική το 2018 και θα γίνει ένα κρίσιμο ζήτημα το 2019.
Στη Νότια Αμερική
Οι τεράστιες εντάσεις στη Βενεζουέλα, είτε εσωτερικές είτε με τη γειτονική Κολομβία, έχουν ήδη οδηγήσει στο άνοιγμα της χώρας σε συμμαχίες με την Κίνα και τη Ρωσία. Ο τελευταίος μπόρεσε επίσης να αναπτύξει προσωρινά εκεί 2 στρατηγικά βομβαρδιστικά Tu-160 τον Δεκέμβριο του 2018, κάτι που δεν παρέλειψε να ξεσηκώσει την αμερικανική διοίκηση. Ο πειρασμός λοιπόν να επέμβει κανείς στη χώρα, είτε άμεσα είτε υποστηρίζοντας κάποιον σύμμαχο, είναι μεγάλος. Η εξέλιξη των θέσεων της Βραζιλίας στη διεθνή σκηνή θα παρακολουθηθεί επίσης στενά, μετά την εκλογή του Χουάν Μπολσονάρο αυτό το φθινόπωρο, ο οποίος έχει ήδη δηλώσει ότι θα ήταν υπέρ της δημιουργίας μιας αμερικανικής βάσης στο βραζιλιάνικο έδαφος, σε ρήξη με τη χώρα. παράδοση της μη ευθυγράμμισης.
χώρος
Το διάστημα έγινε για άλλη μια φορά ένα σημαντικό στρατηγικό ζήτημα το 2018, με τη δημιουργία διαστημικής διοίκησης στις Ηνωμένες Πολιτείες, την έκρηξη κινεζικών στρατιωτικών εκτοξεύσεων δορυφόρων ή τους επιθετικούς ελιγμούς ρωσικών δορυφόρων εναντίον γαλλικών δορυφόρων. Διακυβεύεται ο έλεγχος των κυμάτων και η νοημοσύνη, δύο στρατηγικοί παράγοντες στη διεξαγωγή στρατιωτικών ενεργειών. Το 2019, οι διαστημικές εντάσεις θα πρέπει να αυξηθούν φυσικά και θα πρέπει να εμφανιστούν νέα οπλικά συστήματα, ιδιαίτερα αντιδορυφορικά συστήματα. Η μικροδορυφορική τεχνολογία θα μπορούσε κάλλιστα να επωφεληθεί από αυτό για να εδραιωθεί σε αυτόν τον ουσιαστικό τομέα.
Το 2019 θα είναι λοιπόν αναμφίβολα μια χρονιά κατά την οποία οι μετασχηματισμοί που ξεκίνησαν το 2018 και τα προηγούμενα χρόνια θα αρχίσουν να διαμορφώνουν την εξέλιξη του παγκόσμιου γεωπολιτικού και τεχνολογικού τοπίου. Δεν μπορούμε παρά να παρατηρήσουμε το χάσμα μεταξύ των ευρωπαϊκών ανησυχιών και των αλλαγών που βρίσκονται σε εξέλιξη στον κόσμο. Είναι πιθανώς αυτό το κενό που θα βρίσκεται στο επίκεντρο της αποτελεσματικής ή συγκρατημένης υποβάθμισης της Ευρώπης στον κόσμο του 2050, που θα διαδραματίσει φέτος και τα επόμενα χρόνια.