Παρά τον προϋπολογισμό που έχει αυξηθεί κατά 11 δισεκατομμύρια ευρώ/έτος από το 2017, γιατί οι γαλλικοί στρατοί είναι ακόμα αναίμακτοι;

Η μέχρι σήμερα εφαρμογή του Γαλλικού Νόμου περί Στρατιωτικού Προγραμματισμού 2019-2025 υπήρξε, κατά τη γνώμη όλων των παρατηρητών, υποδειγματική. Πράγματι, σεβάστηκε σχολαστικά τις προγραμματισμένες αυξήσεις του προϋπολογισμού, αποτελώντας την πρώτη από τότε που τέθηκε σε εφαρμογή η άσκηση.

Έτσι, ο προϋπολογισμός του στρατού το 2017 ήταν μόλις 32,7 δισεκατομμύρια ευρώ, μετά από περίπου δεκαπέντε χρόνια κρίσιμης υποεπένδυσης, έχοντας φέρει τους γαλλικούς στρατούς στο χείλος της έκρηξης. Μάλιστα, οι πρόσθετες πιστώσεις που διατέθηκαν κατέστησαν δυνατή την αύξηση του προϋπολογισμού του στρατού στα 43,9 δισ. ευρώ το 2023, σημειώνοντας αύξηση 11,2 δισ. ευρώ ή 34% σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό του 2017.

Και αν το επόμενο LPM 2024-2030 τηρήσει τις γραμμές που ανακοινώθηκαν, ο προϋπολογισμός του 2024 θα φτάσει τα 46,9 δισεκατομμύρια ευρώ, ή 43% περισσότερο από ό,τι ήταν όταν ο πρόεδρος Μακρόν έφτασε στα Ηλύσια.

Ωστόσο, εάν το ηθικό του στρατού έχει προφανώς βελτιωθεί κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου που χαρακτηρίζεται από σημαντική προσπάθεια για τη στρατιωτική κατάσταση, η μορφή των στρατευμάτων φαίνεται να μένει στάσιμη, ακόμη και η αντικατάσταση ορισμένου εξοπλισμού που έχει ήδη παίξει σε μεγάλο βαθμό τις επεκτάσεις, όπως η Περιπολικά σκάφη ανοικτής θαλάσσης A69 του Γαλλικού Ναυτικού, το KC-135 της Αεροπορικής και Διαστημικής Δύναμης ή τα αυτοκινούμενα πυροβόλα όπλα AUF1 και τα ελικόπτερα gazelle του Στρατού Ξηράς, εξακολουθεί να φαίνεται ότι θα αντιμετωπίσει ορισμένες δυσκολίες κατά τη διάρκεια του επόμενου LPM.

Γιατί, με μια τέτοια δημοσιονομική αύξηση, οι στρατοί εξακολουθούν να αγωνίζονται να ξεκινήσουν προγράμματα για την ανανέωση απαρχαιωμένου εξοπλισμού και αρνούνται οποιαδήποτε ιδέα σημαντικής αύξησης της μορφής στο επόμενο LPM, το οποίο ωστόσο θα το καταστήσει δυνατό, εφαρμόζοντας μια γραμμική ανάπτυξη του προϋπολογισμού όπως και πριν, να καταλήξουμε σε ετήσιο προϋπολογισμό 68 έως 69 δισ. ευρώ το 2030, αύξηση σχεδόν 108% σε 13 χρόνια;

Όπως συμβαίνει συχνά, δεν υπάρχει μόνο μία αιτία για αυτή την κατάσταση πραγμάτων, αυτή βασίζεται κυρίως σε δύο παράγοντες που επιδεινώνουν σημαντικά την αποτελεσματικότητα της προσπάθειας που καταβάλλεται για την αποκατάσταση των πιστώσεων και των μέσων που απαιτούνται για τις αποστολές τους. Το πρώτο δεν είναι άλλο από την άμεση συνέπεια της 20ετούς ανεπαρκούς επένδυσης στην ανανέωση του εξοπλισμού, που αντισταθμίζεται εν μέρει, αλλά μόνο εν μέρει, από μια αυστηρή προς τα κάτω αναθεώρηση του σχήματος των στρατευμάτων.

Το δεύτερο προκύπτει άμεσα από τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζεται το LPM, δηλαδή ένας πολυετής προγραμματισμός εκφρασμένος σε τρέχοντα ευρώ, και επομένως ανίκανος να απορροφήσει σοβαρές οικονομικές διακυμάνσεις, όπως η επιστροφή του πληθωρισμού που παρατηρήθηκε το 2022 και το 2023, ότι - , θα λέγαμε, εξουδετέρωσε τη δημοσιονομική προσπάθεια που έγινε από το 2017.

Οι συνέπειες ενός χρονίως υποεπενδυμένου προϋπολογισμού στις Ένοπλες Δυνάμεις

Κατά μέσο όρο, ο σημαντικός στρατιωτικός εξοπλισμός, όπως αυτός που αποκτήθηκε στο πλαίσιο των προγραμμάτων Major Effects, έχει διάρκεια ζωής εντός των στρατευμάτων από 30 έως 35 χρόνια. Έτσι παραμένουν σε υπηρεσία όλα τα πλοία του Γαλλικού Πολεμικού Ναυτικού αλλά και τα αεροσκάφη των 3 στρατών ή τα τεθωρακισμένα οχήματα του Στρατού Ξηράς για χρονικό διάστημα που ξεπερνά τα 30 χρόνια.

Ωστόσο, με βάση τη μορφή των στρατών που ορίζεται από τη Λευκή Βίβλο του 2013, η συνολική αξία του εξοπλισμού σε υπηρεσία στους 3 στρατούς, παρά τη νέα μείωση του αριθμού, των μονάδων και, κατά συνέπεια, σε ο εξοπλισμός που απαιτείται για την ανταπόκριση στο επιχειρησιακό συμβόλαιο, είναι περίπου 240 δισεκατομμύρια ευρώ, εκφρασμένος στο 2023.

Με διάρκεια ζωής 30 ετών, είναι επομένως απαραίτητο να επενδύονται 8 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο, κατά μέσο όρο, σε προγράμματα με σημαντικά αποτελέσματα και αναπτυξιακές προσπάθειες, ώστε να διασφαλίζεται η ομαλή ανανέωση του στόλου εξοπλισμού των ενόπλων δυνάμεων. Αυτό συμβαίνει τώρα, αλλά τα προηγούμενα είκοσι χρόνια, αυτή η προσπάθεια ήταν μόνο 4 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως κατά μέσο όρο, δηλαδή έλλειμμα 40% και 4 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, για περίπου είκοσι χρόνια, από το 2000 έως το 2020 βωμός των ευεργετημάτων της ειρήνης.

Την ίδια περίοδο, παραδόξως, οι στρατοί είχαν συχνά μεγάλη ζήτηση, με πολυάριθμες εξωτερικές επεμβάσεις που τους ανάγκαζαν να υπερκαταναλώσουν τις δυνατότητες του εξοπλισμού τους. Στην πραγματικότητα, οι στρατοί όχι μόνο δεν κατάφεραν να ανανεώσουν τον εξοπλισμό τους με αιτιολογημένο τρόπο, αλλά έπρεπε να ανταποκριθούν σε μια μεγάλη επιχειρησιακή δραστηριότητα που φθείριζε τον στόλο τους ακόμη πιο γρήγορα.

Τελικά, αυτό είχε ως αποτέλεσμα ένα επενδυτικό έλλειμμα σχεδόν 80 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2020, προκειμένου να ανανεωθεί όλος ο εξοπλισμός που θα έπρεπε να είχε αντικατασταθεί τα τελευταία 20 χρόνια, γεγονός που εξηγεί, σε μεγάλο βαθμό, την έλλειψη ανθεκτικότητας των δυνάμεων, ιδίως σε περίπτωση εμπλοκής υψηλής έντασης, όπως φαίνεται από αρκετές πρόσφατες αναφορές βουλευτών που είναι πλέον πολύ πιο επίμονοι σε αυτές τις ελλείψεις λόγω του διεθνούς πλαισίου.

Όσον αφορά τον στρατό, επαναλαμβάνουν συνεχώς, από τα μέσα της δεκαετίας του 2000, ότι ήταν υποχρεωμένοι να καταναλώσουν τα δικά τους αποθέματα για να ανταποκριθούν στην επιχειρησιακή πίεση ελλείψει επαρκών επενδύσεων, αλλά στην πραγματικότητα δεν εισακούστηκαν από τη στιγμή που οι απειλές έγινε πολύ πιο πιεστικό και χειροπιαστό στην κοινή γνώμη.

Υπό αυτές τις συνθήκες, κατανοούμε ότι το δημοσιονομικό πλεόνασμα που συμφωνήθηκε κατά τη διάρκεια του LPM 2019-2024, ακόμη και αν είναι πράγματι σημαντικό, θα έχει επιτρέψει μέχρι σήμερα να επανέλθουν οι επενδύσεις στην ανανέωση του εξοπλισμού στο αρχικό τους σημείο ή 8 € δισεκατομμύρια το χρόνο.

Ως εκ τούτου, επιτρέπει, σήμερα, μόνο την ανανέωση του εξοπλισμού με κανονικό ρυθμό, δηλαδή σε ένα ρυθμό 30 ετών, γεγονός που εξηγεί ότι παρά την εξέλιξή του, ο στρατιωτικός προϋπολογισμός σήμερα δεν επιτρέπει ούτε να εξετάσει το ενδεχόμενο αύξησης της μορφής, ούτε καν αποκατάσταση των στρατών σε βραχυπρόθεσμο ή μεσοπρόθεσμο χρονοδιάγραμμα.

Για την κάλυψη αυτής της ανάγκης, θα ήταν απαραίτητο να αυξηθούν περαιτέρω οι δημοσιονομικές προσπάθειες, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτής της προσπάθειας θα κατευθυνθεί αρχικά προς την ανανέωση του απαρχαιωμένου εξοπλισμού και την αποκατάσταση ζημιών από την περίοδο 2000 -2020 θα είναι πιθανώς σε μεγάλο βαθμό ο στόχος που θα στοχεύσει το επόμενο LPM, τουλάχιστον από τον στρατό.

Πώς ο πληθωρισμός επηρεάζει σοβαρά τις στρατιωτικές επενδύσεις;

Ωστόσο, παρά το κονδύλι του προϋπολογισμού που αναμένεται να αλλάξει πολύ σημαντικά έως το 2030, αυτό μπορεί να μην είναι αρκετό, λόγω μιας δεύτερης σημαντικής παραμέτρου που επανεμφανίστηκε πρόσφατα, του πληθωρισμού. Πράγματι, παραδοσιακά, τα LPM σχεδιάζονται και εκφράζονται σε τρέχοντα ευρώ, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη άλλες οικονομικές παράμετροι όπως η εξέλιξη του χρέους, η οικονομική ανάπτυξη και, αυτό που φαίνεται πιο ενοχλητικό, ο πληθωρισμός.

Το υπόλοιπο αυτού του άρθρου είναι μόνο για τους συνδρομητές

Τα Κλασικές συνδρομές παρέχουν πρόσβαση σε
όλα τα άρθρα χωρίς διαφήμιση, από 1,99€.

Εγγραφή σε ενημερωτικό δελτίο