Bij het begin van het Russische offensief tegen Oekraïne was het machtsevenwicht, met name wat betreft beschikbare vuurkracht, zo gunstig voor de Russische strijdkrachten dat het erg moeilijk, zo niet onmogelijk leek, want de Oekraïense strijdkrachten konden meer dan een paar weken in het aangezicht van de aanval van vuur en staal die zou komen. Het Oekraïense commando slaagde er echter in zijn beschikbare middelen zo goed mogelijk te gebruiken om de zwakke punten van de tegenstander, zoals de noodzaak om op verharde paden en wegen te blijven, lastig te vallen met mobiele en vastberaden infanterie-eenheden, de Russische logistieke linies, terwijl het blokkeren van gemechaniseerde offensieven die afhankelijk zijn van stedelijke centra. Bij al deze gevechten maakten de Oekraïense legers uitgebreid gebruik van lichte drones om Russische eenheden te lokaliseren en te volgen, en om verwoestende artillerie-aanvallen met hoge precisie te leiden.
De groeiende rol van drones in recente militaire opdrachten
Deze lichte drones speelden een belangrijke rol bij de uitschakeling van de Russische strijdkrachten en bij de 600 tanks en zo'n 800 gepantserde voertuigen die sinds het begin van het gevecht verloren zijn gegaan. Bovenal waren ze de kern van de Oekraïense inspanning die het mogelijk maakte om bijna 1.000 vrachtwagens die de Russische logistieke trein vormden te vernietigen, wat een beslissende rol speelde bij het mislukken van het offensief tegen Kiev en het noorden van het land. Om dit te bereiken, vertrouwde de Oekraïense generale staf op particuliere knowhow, bestaande uit kleine toegewijde eenheden, die commerciële drones implementeerden die waren aangepast om aan de militaire verwachtingen te voldoen, met name door ze uit te rusten met efficiënte elektro-optische systemen. voeren hit-and-fade hinderlagen in de best mogelijke omstandigheden. Zelfs vandaag de dag, terwijl de aard van het conflict is geëvolueerd naar een meer conventionele aanpak, blijven deze lichte drones een constante bedreiging vormen voor de Russische strijdkrachten, met name door het leiden van zeer effectieve Oekraïense artillerie-aanvallen, terwijl de Switchblade 300 en 600 verdwaalde munitie beginnen te vooraan komen.
Oekraïne is niet het eerste theater waarin lichte commerciële drones een beslissende rol hebben gespeeld. Al in 2015 gebruikten strijders van de Islamitische Staat en de Vrije Syrische Strijdkrachten deze lichte drones in Syrië voor precisieaanvallen, onder meer tegen de zeer strategische en zeer beschermde Russische luchtmachtbasis Khmeimim, waarbij verschillende gevechtsvliegtuigen beschadigd raakten bij deze manoeuvre. In Jemen hebben Houthi-jagers ook een specialiteit gemaakt van dit soort conversie, ze gingen zelfs zo ver dat ze munitie voor langeafstandszwervers ontwerpen om Saoedische bases aan te vallen. Tijdens de Nagorno-Karabach-oorlog in 2020 hebben de Azeri-troepen, gebruikmakend van de militaire en technologische steun van Turkije en vooral de Israëli's, ook veel drones gebruikt, zowel om hun artillerie-aanvallen te leiden als in de vorm van munitie-zwervers. Elke keer waren de aangevallen troepen machteloos om te vechten tegen deze lichte drones, te klein en te langzaam om te worden aangevallen door conventionele luchtafweersystemen, en te mobiel om door lichte wapens te worden neergeschoten.
Westerse legers zijn zich al enkele jaren bewust van de dreiging die uitgaat van deze lichte drones en hun offensieve versie, zwervende munitie die soms ten onrechte de zelfmoorddrone wordt genoemd, en er worden vier technologische benaderingen overwogen om dit aan te pakken, elk met hun eigen voordelen maar ook specifieke beperkingen: storing van elektromagnetische communicatie, gerichte energiewapens van het lasertype, gerichte energiewapens van het microgolftype en luchtafweergeschutsystemen.
Communicatiestoringen en anti-dronekanonnen
Als het publieke beeld van militaire drones plaatsmaakt voor fantasieën over kunstmatige intelligentie en moordende drones die zelf handelen, is de realiteit veel minder spectaculair: de overgrote meerderheid van lichte en middelgrote drones wordt rechtstreeks bestuurd door een operator via een UHF- of VHF-verbinding . Als de drone deze verbinding niet meer heeft, kan hij zijn missie niet uitvoeren en probeert hij vervolgens te landen of terug te keren naar zijn oorsprong, als hij een GPS-signaal heeft om te navigeren. In feite werd al snel duidelijk dat elektromagnetische storing een passend antwoord zou kunnen zijn om de dreiging van deze drones het hoofd te bieden, zowel in de militaire als in de civiele sfeer, en daarom zijn de meeste grote stadions nu uitgerust met stoorzenders om licht te voorkomen. drones om sportcompetities te verstoren. Het leger daarentegen heeft zichzelf uitgerust met anti-drone geweren, directionele stoorzenders die bedoeld zijn om de gerichte drone zijn communicatie- en geolocatiemogelijkheden te ontnemen.
Helaas hebben deze systemen hun beperkingen. Aan de ene kant hebben anti-drone geweren een bereik dat is teruggebracht tot een paar honderd meter, waarbij de elektromagnetische golven de ongelukkige neiging hebben om zich in de atmosfeer te verspreiden en hun kracht te verliezen tot het kwadraat van de afstand tussen de zender en het doelwit. Bovendien kunnen drones zijn ontworpen om van frequentie te wisselen in geval van storing, en zo de taak van stoorzenders bemoeilijken. Voor bepaalde verdwaalde munitie is het mogelijk om de aanval autonoom voort te zetten, mits het doelwit vóór het jammen en op veilige afstand door de operator is geïdentificeerd en bevestigd. Ten slotte bieden deze anti-dronewapens meestal geen geavanceerd detectiesysteem voor drones, dat meestal vertrouwt op het zicht van de operators, of op secundaire detectiesystemen om het vuur te richten. Met andere woorden, jamming kan slechts een hulpsysteem zijn om lichte drones tegen te gaan, maar in geen geval een globale en duurzame oplossing.
Lasergerichte energiewapens
Om lichte en middelgrote drones te bestrijden, hebben verschillende strijdkrachten, waaronder die van de Verenigde Staten, besloten te vertrouwen op gerichte energiewapens, en in het bijzonder op hoogenergetische lasers. Daarom het Amerikaanse leger ontwikkelde de DE-SHORAD Guardian, een Stryker-pantservoertuig gemonteerd met een 50 kW-laser en een multispectraal elektro-optisch detectiesysteem om drones en verdwaalde munitie aan te vallen en te vernietigen, en eenheden te beschermen die in gevechten worden ingezet. Met een dergelijke kracht duurt het vernietigen van een drone van categorie 1 (tot 20 pond) of 2 (tot 55 pond) slechts enkele seconden, en deze wapens zijn in staat om in korte tijd een groot aantal doelen aan te pakken, en dus reageren op aanvallen die gericht zijn op het verzadigen van de verdediging van de tegenstander. Soortgelijke benaderingen zijn ontwikkeld in de meeste van 's werelds grootste legers, in Frankrijk door het bedrijf CILAS dat zich een paar maanden geleden bij de SAFRAN- en MBDA-groepen heeft aangesloten.
Deze wapens zijn echter niet vrij van beperkingen, in de eerste plaats de noodzaak om een grote bron van elektrische energie te hebben om te kunnen werken. Wie echter elektriciteitsproductie zegt, zegt dat er veel warmte vrijkomt en dat er brandstof nodig is. Zo wordt de DE-SHORAD Guardian gekenmerkt door grote warmteafvoeren die bijna het hele voertuig bedekken, die niet erg discreet zijn voor degenen die thermische camera's hebben. Bovendien zien lasers ook hun prestaties afnemen wanneer de weersomstandigheden verslechteren, de stof- en watermoleculen die in de lucht aanwezig zijn, verzwakken de kracht van de straal, die dan langer op een doel moet richten om het gewenste thermische effect te verkrijgen om de vernietiging ervan te verzekeren. Ten slotte, en dit is verre van verwaarloosbaar, zijn deze technologieën tot nu toe nooit gebruikt in echte gevechten, en we weten niet in hoeverre deze lasers in staat zullen zijn om de beperkingen van een operationele inzet in de loop van de tijd te weerstaan.
Magnetron gerichte energiewapens
Als de storing de drone zijn communicatiesystemen wil ontnemen, en de lasers de structurele integriteit van de drone willen vernietigen door het vrijgekomen thermische effect, de microgolfwapens, dan proberen ze de elektronische systemen die in de drone zijn ingebouwd te vernietigen. Net als een elektromagnetisch pulswapen, projecteren deze systemen krachtige directionele microgolfstraling die alle elektronische componenten in het doelgebied kan vernietigen, zoals een magnetron uw mobiele telefoon zal vernietigen als u op het idee komt om de tweede in de eerste. Ook op dit gebied nemen de Amerikaanse legers het initiatief, met het THOR-systeem (Tactical High Power Operational Responder) van de Amerikaanse luchtmacht en het IFPC-HPM-systeem voor Indirect Fire Protection Capability- High Power Microwave van de 'US Leger, waarvan het is afgeleid.
Als deze systemen zijn ontworpen om een deel van de lucht vrij te maken van de drone-dreiging, en in het bijzonder van drones die zich in zwermen ontwikkelen, hebben ze allebei last van een zeer aanzienlijke ruimtebeperking. inderdaad, zowel de THOR als de IFPC-HPM vinden plaats in een 20-voets container, die zowel het elektrische productiesysteem, het besturingssysteem als het microgolfkanon zelf bevat. Bovendien heeft dit systeem, hoe indrukwekkend ook, slechts een bereik dat beperkt is tot enkele kilometers, waardoor het gebruik ervan wordt beperkt tot de bescherming van belangrijke bases tegen massale drone-aanvallen, waardoor het een zeer gespecialiseerd wapen is en moeilijk te transponeren, net zoals microgolven doen geen onderscheid maken tussen geallieerde en vijandige elektronische systemen.
Luchtafweergeschut en microraketten
De nieuwste reactie op de dreigingen van lichte drones is gebaseerd op traditionele luchtafweergeschut. Dit is met name het spoor dat Rusland heeft gekozen na zijn tegenslagen in Syrië, door zijn luchtafweersystemen Pantsir S1/2 en TOR M2 aan te passen om kleine drones die met lage snelheid bewegen te kunnen detecteren en inschakelen. Traditioneel elimineren luchtafweersystemen van dit type doelen van dit type van de controleschermen, om de schermen niet te verzadigen met elke vlucht spreeuwen, en de Russen hebben deze filters dringend geëlimineerd om FSL-drones tegen te kunnen gaan, met enig succes lijkt het. Deze capaciteiten boden echter geen effectieve bescherming van Russische konvooien in Noord-Oekraïne, waarschijnlijk omdat slechts een deel van de systemen was aangepast om op deze dreiging te reageren, er niet genoeg waren om alle konvooien te beschermen en ze hun capaciteiten zagen verminderd toen ze probeerden een mobiele en geen statische escorte te bieden zoals in Syrië.
Toch vormt luchtafweergeschut een interessant antwoord tegen een deel van de dreiging van lichte drones van categorie 1 en 2. Zo heeft het Duitse Rheinmetall het Skyranger 30-systeem ontwikkeld, bewapend met een 30 mm kanon, precies om drones en luchtdreigingen binnen een Een straal van 3 km, ondersteund door korteafstands-grond-luchtraketten voor dreigingen tot 7 km. In Frankrijk is het de RapidFire van Thales en Nexter, die met name de oceaanpatrouilleboten en tankers van de Franse marine zal uitrusten, die dit soort bedreigingen het hoofd zullen bieden, terwijl er ook een landversie zou worden overwogen om de Franse legers uit te rusten met verbeterde SHORAD- en anti-dronemogelijkheden. Aan de andere kant hebben deze systemen een grote zwakte, een bereik dat te beperkt is om drones van categorie 2 aan te vallen die verder gaan dan de 3 of 4 km bescherming die ze bieden, en waarvan de infraroodsignatuur op deze afstand te zwak is om te worden ingeschakeld door lichte luchtafweerraketten of infraroodgeleide MANPADS.
Om deze tekortkomingen te verhelpen, zijn verschillende landen begonnen met de ontwikkeling van luchtafweerraketten van kleinere afmetingen die bedoeld zijn om te vechten tegen lichte drones buiten de perimeter die wordt bestreken door luchtafweergeschut. Het doel is een economisch duurzaam antwoord te bieden op het neerschieten van drones die in het gunstigste geval slechts enkele tienduizenden dollars kosten, terwijl de kleinste grond-luchtraket van het Manpad-type meer dan $ 80.000 per eenheid kost. Door de grootte van de raketten te verkleinen, verkleinen we echter het bereik en de precisie van het geleidingssysteem. In feite is tot op heden niet bekend of deze benadering, met name door Rusland, inderdaad een haalbare en effectieve oplossing is, of dat het een technologische doodlopende weg is.
Conclusie
Zoals we kunnen zien, is er geen ultieme oplossing die volledig in staat is om de dreiging van lichte en middelgrote drones en hun zwervende munitie-achtige derivaten aan te pakken. Hoewel storingssystemen een eerste kortetermijnreactie vormden, is het waarschijnlijk dat hun militaire effectiviteit zal afnemen naarmate drones evolueren om hun capaciteiten op dit gebied te vergroten. Luchtafweergeschut is altijd een effectieve en relatief eenvoudige oplossing om te implementeren, zolang de detectie- en viziersystemen zijn aangepast aan dit type doelwit, maar slechts een deel van de dreiging binnen een perimeterlimiet kunnen dekken. Magnetronwapens zijn daarentegen uiterst gespecialiseerd en kunnen alleen een specifieke oplossing bieden voor een specifieke behoefte, zelfs als ze op dit gebied ongeëvenaard zijn.
Wapens op basis van hoogenergetische lasers lijken daarentegen de beste antwoorden te bieden op dit gebied, ook al zijn ze ook niet vrij van beperkingen, en als we nog steeds niet weten dat het de gevechtsweerstand zal zijn. Veel legers hebben echter, naast de Amerikaanse strijdkrachten die niet minder dan 4 hoogenergetische laserprogramma's tegelijk ontwikkelen, besloten deze weg in te slaan, zowel om hun landstrijdkrachten als hun marine-eenheden te beschermen. Bovendien kunnen zelfs de bovengenoemde meteorologische beperkingen worden verminderd wanneer de laser bepaalde frequenties respecteert, zodat ze een effectieve bescherming kunnen bieden, zelfs als de weersomstandigheden ongunstig zijn, vooral omdat slechte omstandigheden ook de implementatie van lichte drones zwaar belemmeren.
Het feit blijft dat de overgrote meerderheid van dit soort programma's vandaag de dag nog steeds experimenteel is, zelfs als de Guardian van het Amerikaanse leger dit jaar in een beperkt aantal in dienst zal treden, terwijl de dreiging die uitgaat van drones en zwervende munitie prachtig goed gepresenteerd is , en groeit snel. Op dit gebied, zoals op het gebied van lichte drones en rondzwervende munitie, blijven de Europese legers in het algemeen, en de Fransen in het bijzonder, opnieuw achter, terwijl ze zichzelf feliciteren met het ontvangen van gepantserde voertuigen die zullen worden uitgerust met IED-stoorzenders in de komende jaren. Om de vertraging in te halen en te proberen het technologische overwicht op bepaalde sleutelgebieden te herwinnen, is het waarschijnlijk essentieel dat de besluitvormings- en financieringscycli binnen de legers grondig worden herzien, zelfs als dit betekent dat bepaalde gevoeligheden worden geschonden, die meer opportunistische landen zoals Israël, Zuid-Korea of China de komende jaren steeds grotere marktaandelen zullen veroveren.
[…] […]