Het vergelijken van de defensiebegrotingen van landen is een ernstige fout! Daarom…

Als we het over defensie hebben, komen er in debatten systematisch twee termen naar voren. De eerste is duidelijk de Latijnse uitdrukking uit het einde van de 4e eeuw “Si vis Pacem, Para Bellum”, geïnspireerd door Vegetius, die zegt dat men, om vrede te verzekeren, klaar moet zijn voor oorlog.

De tweede is een Frans spreekwoord, aangehaald door Raymond Aron in 1962 in Peace and War Between Nations: “Geld is de zenuw van de oorlog”, volgens welke de effectiviteit van legers in de strijd afhangt van de geïnvesteerde bedragen.

Van begin tot eind suggereren deze twee zinnen dat de door staten verleende investeringscapaciteiten, vooral in de aanloop naar oorlogen, het machtsevenwicht bepalen, en daarmee de effectiviteit van afschrikkingsstrategieën, en daarmee ook het behoud van de vrede.

Het is daarom verleidelijk om defensiebegrotingen tussen landen, of zelfs tussen allianties, te vergelijken om het afschrikwekkende karakter van defensie-instrumenten te waarborgen, en bij uitbreiding een idee te krijgen van het militaire machtsevenwicht.

Velen trokken al snel conclusies uit de publicatie van het nieuwe SIPRI-jaarverslag, waarin nauwkeurig de defensie-investeringen van alle landen werden bestudeerd, evenals hun respectieve ontwikkelingen. Zijn defensie-investeringen echter een effectieve indicator op dit gebied, om de militaire capaciteiten van landen te vergelijken, en zo een huidig ​​en toekomstig machtsevenwicht af te leiden? Dit is verre van vanzelfsprekend...

Het SIPRI-jaarverslag wordt gepubliceerd, met, zoals altijd, het bijbehorende commentaar

« Met een defensiebudget van 109 miljard dollar in 2023 overschrijdt Rusland nauwelijks het Oekraïense budget van 100 miljoen dollar, inclusief 35 miljard dollar aan Amerikaanse en Europese militaire hulp, en dat zonder vergelijking met de 1 miljard dollar van de NAVO-begroting. Rusland vormt dus geen bedreiging voor het Westen.« 

Deze analyse, die op het eerste gezicht redelijk lijkt, is de afgelopen dagen opnieuw opgedoken, op sociale netwerken, maar ook in de woorden van journalisten en bepaalde politieke figuren, in Frankrijk en in heel Europa, na de publicatie van de dlaatste SIPRI-rapport, een paar dagen geleden. Hetzelfde geldt voor de Chinese dreiging, hoewel Peking met 290 miljard dollar drie keer minder in dit gebied investeert dan de Verenigde Staten.

Elk jaar worden veel van dit soort analyses gepubliceerd kort nadat het Stockholm International Peace Research Institute, oftewel SIPRI, zijn jaarverslag over de mondiale militaire uitgaven publiceert.

Of het nu voor politieke, media- of commerciële doeleinden is, de verleiding is groot om deze elementen te gebruiken, vooral wanneer ze in de richting van de gewenste demonstratie lijken te gaan, terwijl ze zichzelf tooien met een schijnbare mantel van samenhang. Ze zijn echter zeer twijfelachtig, om niet te zeggen misleidend.

Het vergelijken van defensiebegrotingen is niet effectief als het gaat om het afleiden van een machtsevenwicht

Het is waar dat de manier waarop het SIPRI zijn rapport presenteert, bovendien door de presentatie van de defensiebegrotingen van de staten samen te vatten, met een algehele omrekening in Amerikaanse dollars, dit soort vergelijkingen gemakkelijk aanmoedigt, ook al is het bijzonder ineffectief en zelfs vaak volkomen onjuist. Bij dit soort vergelijkingen wordt er in feite van uitgegaan dat defensie-investeringen een strikte indicator zijn van het militaire machtsevenwicht tussen staten.

75% van dit artikel moet nog gelezen worden,
Abonneer je om toegang te krijgen!

de Klassieke abonnementen toegang verschaffen tot
artikelen in hun volledige versieen zonder reclame,
vanaf 6,90 €.

Nieuwsbrief abonnement